مجموعه: برای زندگی بهتر

موسیقی می‌تواند منبعی از لذت و خوشنودی باشد

گوش دادن به موسیقی می‌تواند سرگرم کننده باشد، اما آیا ممکن است شما را سالم‌تر کند؟ موسیقی می‌تواند منبعی از لذت و خوشنودی باشد، اما تحقیقات نشان می‌دهد فواید روانشناسی دیگری نیز دارد. این باور که موسیقی می‌تواند روی افکار، احساسات و رفتارهای شما اثر بگذارد، چندان عجیب نیست.

اگر تجربه‌ی این را داشته باشید که با گوش دادن به موسیقی مورد علاقه‌تان احساس انرژی و انگیزه کنید یا با شنیدن یک قطعه‌ی احساس برانگیز اشک‌های‌تان جاری شود، پس به خوبی می‌توانید قدرت تاثیر موسیقی بر خلق و خو و روحیه را درک کنید.

اما تاثیرات روانشناسانه‌ی موسیقی می‌تواند خیلی بیشتر از آنچه فکرش را بکنید، قدرتمند و گسترده باشد. موسیقی درمانی، مداخله‌ی درمانی است که گاهی برای بهبود سلامت روحی، کمک به بیمار در غلبه بر استرس و افزایش سلامت عمومی به کار می‌رود. حتی برخی از افراد عقیده دارند ذائقه‌ی موسیقایی شما می‌تواند ارائه دهنده‌ی نگرشی در مورد جنبه‌های گوناگون شخصیتی شما باشد.

موسیقی می‌تواند ذهن را آرام کرده، به بدن انرژی بدهد و حتی به مدیریت بهتر درد کمک کند.

سایر فواید بالقوه‌ی گوش دادن به موسیقی چیست؟

1. بهبود عملکرد ادراک و شناخت 

تحقیقات نشان می‌دهد پخش موسیقی به عنوان زمینه، هنگامی که فرد در حال انجام فعالیت دیگری است و روی آن تمرکز کرده می‌تواند عملکرد او را در کارهایی که نیاز به درک و شناحت دارد بالا ببرد. مطالعه‌ای دریافت موسیقی با ریتم تند منجر به افزایش سرعت در کار و پردازش شده و موسیقی با ریتم تند و ریتم ملایم هم می‌تواند حافظه را تقویت کند.

بهتر است این بار اگر قصد انجام کاری را داشتید، موسیقی زمینه پخش کنید تا عملکرد ذهنی‌تان بهتر شود. البته توصیه می‌کنیم سراغ تِرک‌های بدون کلام بروید تا تمرکزتان با شعر و کلام بهم نریزد.

2. کاهش استرس 

سالهای سال است که گفته می‌شود موسیقی می‌تواند به کاهش و مدیریت استرس کمک کند. گوش دادن به موسیقی ملایم و آرامشبخش می‌تواند روشی موثر در غلبه بر استرس باشد و این چیزی است که علم هم آن را ثابت کرده. در مطالعه‌ای که در سال 2013 انجام شد، افراد شرکت کننده قبل از اینکه در معرض استرس قرار بگیرند، در یکی از شرایط مشخص شده بودند و سپس از آنها تست استرس روانی اجتماعی گرفته شد. برخی از افراد به یک موسیقی ریلکس کننده گوش داده بودند، برخی دیگر به صدای امواج کوچک آب و بقیه نیز هیچ محرک شنوایی دریافت نکرده بودند. نتایج نشان داد گوش دادن به موسیقی روی واکنش انسان به استرس، مخصوصا روی سیستم عصبی خودکار تاثیر دارد. افرادی که به موسیقی آرامشبخش گوش داده بودند، بعد از قرار گرفتن در معرض استرس، سریع‌تر توانسته بودند شرایط روحی خود را بازیابی کنند.

3. کاهش اشتها 

یکی از شگفت انگیزترین اثرات روانی موسیقی این است که می‌تواند ابزاری مفید در کاهش وزن باشد. اگر سعی دارید از وزن خود کم کنید، گوش دادن به موسیقی و همزمان کم کردن نور محیط می‌تواند به شما در رسیدن به هدف‌تان کمک کند. طبق مطالعات انجام شده، افرادی که در رستوران‌هایی با نور سبک که در آنجا موسیقی لایت پخش می‌شود غذا می‌خوردند نسبت به آنهایی که در سایر رستوران‌ها غذا می‌خوردند، 18 درصد غذای کمتری خورده بودند، چرا؟ محققان دریافتند موسیقی و نور کمک می‌کند شرایط آرام‌تری ایجاد شود، در نتیجه افراد بیشتر احساس آرامش و راحتی کرده و آرام‌تر غذا می‌خورند و در نتیجه نسبت به زمان سیری خود آگاه‌ترند.

شما هم سعی کنید در خانه هنگام غذا خوردن یک موسیقی ملایم پخش کنید و با ایجاد فضایی آرامشبخش، آهسته‌تر و آگاهانه‌تر غذا میل کنید.

4. تقویت حافظه 

خیلی از دانش آموزان و دانشجویان عادت دارند هنگام مطالعه به موسیقی گوش بدهند، اما آیا واقعا کار خوبی است؟ بعضی از افراد احساس می‌کنند گوش دادن به موسیقی دلخواه‌شان هنگام مطالعه، به حافظه‌شان کمک می‌کند، در حالیکه عده‌ای دیگر صرفا به دلیل خوشایندتر کردن فضای مطالعه به موسیقی گوش می‌دهند و حتی عده‌ای هم موسیقی هنگام مطالعه را حواس پرت کن می‌دانند. تحقیقات نشان می‌دهد این کار می‌تواند مفید باشد اما بستگی به عوامل گوناگونی دارد که شامل نوع موزیک، لذت بردن شنونده از آن موسیقی و حتی میزان اطلاعات و آموخته‌های شنونده از موسیقی دارد.

مطالعه‌‌ای نیز نشان داد افرادی که در حال فراگیری زبان جدیدی بودند، وقتی کلمات و عبارات جدید را به صورت آواز و با ریتم تمرین می‌کردند، بهتر از زمانی که به صورت عادی آنها را می‌خواندند، این کلمات را فراگرفته بودند. بنابراین هر چند ممکن است موسیقی روی حافظه اثر بگذارد اما نتایج بسته به فرد ممکن است متفاوت باشد. اگر شما جزو افرادی هستید که موسیقی حواس‌تان را پرت می‌کند شاید بهتر باشد در سکوت مطالعه کنید یا تِرک‌هایی خنثی به عنوان زمینه پخش کنید.

5. کمک به مدیریت درد 

پژوهش‌ها نشان داده که موسیقی می‌تواند در مدیریت درد مفید باشد. مطالعه‌ای که روی بیماران فیبرومیالژیا انجام شد دریافت آنهایی که تنها به مدت یک ساعت به موسیقی گوش داده بودند، کاهش قابل توجهی در دردهای خود داشتند. در مطالعه‌ای بیماران فیبرومیالژیا به دو گروه تقسیم شدند؛ گروهی که روزی یک بار و به مدت چهار هفته به موسیقی گوش می‌داد و گروهی که تحت هیچ موسیقی درمانی نبود. در پایان چهار هفته، آنهایی که هر روز به موسیقی گوش داده بودند، احساس درد و افسردگی‌شان کاهش چشمگیری داشت. این نتایج نشان می‌دهد که موسیقی درمانی می‌تواند ابزاری مهم در درمان دردهای مزمن باشد.

مروری در سال 2015 نشان داد بیمارانی که قبل، حین و بعد از عمل جراحی به موسیقی گوش داده بودند، نسبت به آنهایی که به موسیقی گوش نداده بودند، درد و اضطراب کمتری تجربه کرده بودند. گوش دادن به موزیک در هر شرایطی از درد موثر است، اما به گفته‌ی محققان، گوش دادن به موسیقی قبل از عمل جراحی، نتایج بهتری دارد. این مرور، اطلاعات جمع آوری شده از بیش از 7000 بیمار را بررسی کرد و دریافت آنهایی که به موسیقی گوش داده بودند، داروی کمتری برای تسکین درد خود مصرف کرده بودند. در شرایطی که بیمار این اجازه را داشت خودش موسیقی مورد علاقه‌اش را انتخاب کند، حتی نتایج بهتری ثبت شد.

موسیقی می‌تواند ذهن را آرام کرده و به بدن انرژی بدهد

6. کمک به خواب بهتر 

بیخوابی یا اینسومنیا، یک مشکل جدی است که افراد در تمام گروه‌های سنی را درگیر می‌کند. رویکردهای زیادی برای درمان این مشکل و سایر اختلالات رایج خواب وجود دارد، که در این میان گوش دادن به موسیقی کلاسیک آرامشبخش می‌تواند روشی بی‌خطر، موثر و دردسترس باشد.

در مطالعه‌ای که روی دانشجویان انجام شد، افراد به سه گروه تقسیم شدند؛ گروهی به موسیقی کلاسیک و گروهی به کتاب صوتی گوش دادند و گروهی نیز به هیچ چیزی گوش ندادند. به مدت سه هفته، یک گروه به مدت 45 دقیقه به موزیک کلاسیک آرامشبخش گوش داد و گروهی دیگر در زمان خواب به کتاب صوتی گوش داد.

محققان کیفیت خواب این گروه‌ها را قبل و بعد از مداخلات ارزیابی کردند و دریافتند آنهایی که به موسیقی گوش داده بودند، کیفیت خواب‌شان به میزان قابل توجهی بهتر از کسانی بود که به کتاب صوتی گوش داده بودند یا به هیچ چیزی گوش نداده بودند. از آنجایی که موسیقی یک درمان موثر برای مشکلات خواب است، می‌تواند یک روش آسان و بی‌ضرر برای درمان بیخوابی باشد.

7. افزایش انگیزه 

اینکه ورزش کردن با گوش دادن به موسیقی برای‌تان راحت‌تر می‌شود یک دلیل خوب دارد؛ محققان دریافته‌اند گوش دادن به موسیقی با ریتم تند به افراد انگیزه می‌دهد تا سخت‌تر کار کنند. مطالعه‌ای تاثیر موسیقی روی 12 فرد سالم را که روی دوچرخه‌ی ثابت رکاب می‌زدند مورد بررسی قرار داد. در این آزمایش، در سه شرایط مختلف افراد به موسیقی‌هایی با ریتم‌های گوناگون گوش دادند و عملکردشان ارزیابی شد. موسیقی در یک شرایط، ریتم نرمال داشت، در شرایط دیگر ریتم 10 درصد افزایش و در شرایطی دیگر نیز ریتم 10 درصد کاهش داشت.

تغییر ریتم موسیقی چه تاثیری روی فاکتورهایی چون مسافت رکاب زده شده، ضربان قلب و لذت بردن از موسیقی داشت؟ محققان دریافتند موسیقی با ریتم‌های تندتر موجب افزایش عملکرد در مسافت رکاب زده شده، سرعت رکاب زدن و قدرت تلاش شده بود. اما کاهش ریتم موسیقی منجر به کاهش تمام این عوامل شده بود. بنابراین توصیه می‌کنیم اگر واقعا دوست دارید پایبند برنامه‌‌ی ورزشی‌تان بمانید، بهتر است لیستی از موسیقی‌هایی با ریتم تند آماده کنید تا هم انگیزه‌تان بیشتر شود و هم لذت بیشتری از ورزش کردن ببرید و عملکرد بهتری داشته باشید. 

8. بهبود خلق و خو 

یکی دیگر از فواید روانی موسیقی این است که شما را شادتر می‌کند. در یک بررسی که در مورد دلایل گوش دادن افراد به موسیقی صورت گرفت محققان دریافتند موسیقی پخش شده، نقش مهمی در بهبود خلق و خو دارد. موسیقی به افراد کمک کرده بود بهتر بتوانند به خلق بهتری دست پیدا کرده و خودآگاهی بیشتری پیدا کنند.

مطالعه‌ی دیگری دریافت گوش دادن آگاهانه و انتخابی به موسیقی مثبت می‌تواند در عرض دو هفته، اثرش را به خوبی نشان بدهد. از افراد خواسته شد سعی کنند به مدت دو هفته هر روزحس و حال خود را با گوش دادن به موسیقی مثبت تقویت کنند. وقتی بعدا از آنها خواسته شد میزان احساس شادی‌شان را توصیف کنند، گزارش کردند که بعد از دو هفته احساس شادتر بودن می‌کردند.

9. کاهش علائم افسردگی 

پژوهشگران دریافتند موسیقی درمانی می‌تواند روشی موثر و بی‌ضرر برای انواع اختلالات مانند افسردگی باشد. مطالعه‌ای نشان داد موسیقی درمانی علاوه بر کاهش افسرگی و اضطراب در بیماران دچار بیماری‌های نورولوژیکی مانند زوال عقل، سکته‌ی مغزی و پارکینسون، هیچ عارضه‌ی جانبی به جا نگذاشته بود، یعنی این روش درمانی، بسیار بی‌ضرر و کم ریسک است.

مطالعه‌ی دیگر هم نشان داده که نوع موسیقی نیز مهم است. محققان دریافتند موسیقی کلاسیک و آرامشبخش، بیشترین تاثیر را از جهت تقویت خلق و خو دارد، در حالیکه نوع هوی متال و تکنو، بی‌اثر و حتی مضر است.

10. افزایش استقامت ورزشی 

یک تاثیر روانی مهم دیگر موسیقی، توانایی‌اش در افزایش عملکرد ورزشی است. معمولا در گام‌های افراد هنگام راه رفتن و دویدن، ریتمی وجود دارد، دانشمندان کشف کرده‌اند که افزودن یک ریتم کوبشی قوی و تند می‌تواند افراد را تشویق کند تا سرعت خود را بالا ببرند. دوندگان با گوش دادن به موزیک نه تنها می‌توانند سریع‌تر بدوند بلکه احساس انگیزه‌ی بیشتری برای ادامه دادن و رسیدن به استقامتی بیشتر خواهند کرد.

ریتم ایده آل برای تمرین، چیزی بین 125 و 140 ضربه در دقیقه است. تحقیقات نشان داده هماهنگ کردن حرکات بدن با ریتم موسیقی می‌تواند منجر به بهتر شدن عملکرد و افزایش تحمل و استقامت شود و این تاثیرات، در مورد تمرینات با شدت پایین تا متوسط، بیشتر به چشم می‌خورد. به عبارتی دیگر، یک فرد معمولی با گوش دادن به موسیقی، بیشتر از یک ورزشکار حرفه‌ای می‌تواند از فواید موسیقی بهره مند شود.

به گفته‌ی محققان، موسیقی می‌تواند برانگیختگی هیجانی و فیزیولوژیکی بیشتری نسبت به محرک‌های دارویی یا مخدر ایجاد کند. حتی گوش دادن به موسیقی قبل از رفتن به باشگاه نیز می‌تواند مانند یک محرک عمل کند. واقعا چگونه موسیقی می‌تواند عملکرد ورزشی را بهتر کند؟ گوش دادن به موسیقی هنگام تمرین و فعالیت، درک و دریافت فرد از تقلا و خستگی را کم می‌کند، در نتیجه فرد سخت‌تر کار می‌کند اما به نظرش نمی‌رسد که در حال تلاش بیشتری است، زیرا توجه او به موسیقی است و احتمال اینکه متوجه علائم تلاش و خستگی مانند تندتر شدن تنفس، عرق ریختن و سوزش عضلات شود خیلی کمتر خواهد شد.

منبع: برترین ها